Kpsskpds.blogspot.com'a hoşgeldiniz.

İçeriğimiz gün geçtikçe zenginleşiyor. Bu yüzden sık sık ziyaret etmeyi unutmayın. Sizdeki dökümanları da bana gönderirseniz buraya ekleyebilirim. Burayı hep beraber, sınavlara hazırlık için en büyük kaynak arşivi yapalım daha çok insan, daha kolay bir şekilde faydalansın.
Kardeş sitemiz
BenimKelimelerim 'e uğramayı unutmayın;)

1 Mayıs 2007 Salı

Anayasa Hukuku Test Soruları


1) Aşağıdakilerden hangisi 1982 Anayasasının değiştirilemeyecek hükümlerinden değildir?

a) Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü
b) Başkentin Ankara olduğu
c) Milli Marşın istiklal Marşı olduğu
d) Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu, Cumhuriyetin nitelikleri
e) Anayasanın başlangıç kısmı

(Cevap E)

2) Ülkemizde Anayasa Hukuku karşılığı olarak kullanılan ilk terim Aşağıdakilerden hangisidir?

a) Esas teşkilat hukuku
b) Teşkilat-ı esasiye hukuku
c) Hukuku esasiye
d) Devlet ana hukuku
e) Ana hukuk

(Cevap C)

3) Aşağıdakilerden hangisi Türk anayasa hukukunun incelediği konulardan biri değildir?

a) Cumhurbaşkanı
b) TBMM, Yargı Erki
c) Devlet çeşitleri
d) Vatandaşın hak ve özgürlükleri
e) Bakanlar kurulu

(Cevap C)

4) Aşağıdakilerden hangisi anayasa hukukunun genel esaslarının incelediği konulardan biri değildir?

a) Hükümet sistemleri
b) Kurucu iktidar
c) TC. Yargı Erki
d) Anayasa çeşitleri ve kavramı
e) Egemenlik

(Cevap C)

5) Aşağıdakilerden hangisi devletin dış egemenliğinin bir sonucudur?

a) Devletin egemen eşitliği ilkesi
b) Devlet ülkesinin bütünlüğü ilkesi
c) Milliyetler prensibi
d) Self-determinasyon ilkesi
e) Devletin devamlılığı ilkesi

(Cevap A)

6) Egemenlik kullanan bütün organların doğrudan yada dolaylı olarak halk tarafından seçilmesi hangi devlet şeklinde söz konusu olur?

a) Monarşik cumhuriyette
b) Monarşik demokraside
c) Krallık ve padişahlıkta
d) Demokratik cumhuriyette
e) Teokratik cumhuriyette

(Cevap D)

7) Aşağıdakilerden hangisi devletin kurucu unsurlarından değildir?

a) Egemenlik
b) Ülke
c) İnsan topluluğu
d) Sivil toplum örgütleri
e) Yöneticiler

(Cevap E)

8) Aşağıdaki ülkelerden hangisinin anayasası yazısızdır?

a) ABD
b) Avusturya
c) İngiltere
d) Almanya
e) Fransa

(Cevap C)

9) Tarihte bugünkü anlamda yapılan ilk anayasa hangi devlete aittir?

a) Roma imparatorluğu
b) Osmanlı imparatorluğu
c) Atina Site Devleti
d) ABD
e) Fransa

(Cevap D)

10) Siyasal iktidarın olağan el değiştirme şekli hangisidir?

a) ihtilal
b) Savaş
c) Askeri darbe
d) Sivil darbe
e) Seçim

(Cevap E)

11) Ülkemizde Anayasa terimi için kullanılan ilk kavram hangisidir?

a) Kanun-u esasi
b) Teşkilat-i esasiye kanunu
c) Esas teşkilat kanunu
d) Ana teşkilat kanunu
e) Kurucu teşkilat kanunu

(Cevap A)

12) Kurallar hiyerarşisinin en üst sırasındaki norm hangisidir?

a) Anayasa
b) Tüzük
c) Yönetmelik
d) Kanun
e) KHK

(Cevap A)

13) Laiklik ilkesi hangi tarihte ve hangi anayasamızda ilk kez yer almıştır?

a) 1924 Anayasasında, 1924 tarihinde
b) 1924 Anayasasında, 1929 tarihinde
c) 1921 Anayasasında, 1923 tarihinde
d) 1924 Anayasasında, 1937 tarihinde
e) 1960 Anayasasında, 1960 tarihinde

(Cevap D)

14) Kanunların Anayasaya uygunluğunun denetimine ilişkin Aşağıdaki ibarelerden hangisi yanlıştır?

a) Anayasanın üstünlüğü ve katılığı ilkeleri kanunların anayasaya aykırı olmamasını gerektirir.
b) Kanunların anayasaya uygunluğu denetiminin, bu denetimi yapan organlar bakımından, Amerikan Modeli ve Avrupa Modeli olmak üzere iki çeşidi vardır.
c) Gerek Amerikan Modeli anayasa yargılanmasında, gerekse Avrupa Modeli anayasa yargısında kanunların anayasaya uygunluğunun denetimi, denetimin yapılış tarzına göre önleyici denetim ve düzeltici denetim olmak
üzere ikiye ayrılır.
d) Avrupa modeli anayasa yargısında anayasaya uygunluk denetimi soyut norm denetimi; somut norm denetimi ve bireylerin başvurusu üzerine yapılan denetim olmak üzere üç yoldan yapılır.
e) Avrupa tipi anayasa yargısında kanunun anayasaya aykırılığının tespiti halinde; önleyici denetimde kanun yayımlanmaz; düzeltici denetimde ise kanun iptal edilir.

(Cevap C)

15) Aşağıdaki ifadelerden hangisi devlet kavramı için doğru değildir?

a) Devletin kurucu unsurları millet, ülke ve egemenliktir.
b) Devlet belli bir toprak parçası üzerinde egemenlik kurmuş insan topluluğu olarak tanımlanabilir.
c) insan topluluğunun niceliği önemli değildir. Ancak bu topluluğun bir milleti birbiri başlanan başlarla bir araya gelmiş olması gereklidir.
d) Devletin toprak unsuru olan ülke kara sahasından ibarettir.
e) Devletin unsurlarından biri olan egemenlik konusunda birçok teori ileri sürülmüştür.

(Cevap D)

16) Aşağıdakilerden hangisi egemen iktidarın niteliklerinden değildir?

a) Egemen iktidar aslî veya talidir.
b) Egemen iktidar devir ve ferağ edilmez.
c) Egemen iktidar sınırlıdır.
d) Egemen iktidar en üstün iktidardır.
e) Egemen iktidar tek ve bölünmezdir.

(Cevap A)

17) Yasama, yürütme ve yargının yetkilerini ayırarak, temel hak ve özgürlükleri güvence altına almak hangi ilkenin sonucudur?

a) Kuvvetler birliği ilkesinin
b) Kuvvetler ayrılığı ilkesinin
c) Bağımsızlık ilkesinin
d) Kuvvetler çatışması ilkesinin
e) Egemenlik ilkesinin

(Cevap B)

18) Aşağıdakilerden hangisi devletin iktidar unsurunun ifadesi olan egemenlik kavramı için doğru değildir?

a) Devletin egemenliği dış egemenlik ve iç egemenlik olarak iki değişik anlamda kullanılmıştır.
b) Dış egemenlik diğer ülkelerle uluslar arası ilişkilerde bulunabilmek olarak tarif edilebilir.
c) içişlerine karışılmama ilkesi devletin bağımsızlığı ilkesinin sonucudur.
d) Dış egemenlik ile kastedilen en temel _ey bağımsızlıktır.
e) Devletlerin egemen eşitliği ilkesi, devletlerin bağımsızlığı ilkesinin bir sonucudur.

(Cevap B)

19) Devlet şekilleri hakkında Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

a) Devlet şekilleri en temel olarak monarşi ve cumhuriyet olarak ayrılır.
b) Mutlak monarşi hükümdarın saltanat haklarının kanuni bir sınırlandırmaya tabi tutmadığı monarşi türüdür.
c) Mutlak monarşi ile despotizm aynı yönetim şeklidir.
d) Meşruti monarşi, hükümdarın saltanat haklarının kanuni bir sınırlandırmaya tabi tutulduğu monarşidir.
e) Meşruti monarşiye, sınırlı veya anayasal monarşi de denir.

(Cevap C)

20) Hükümdarın saltanat haklarının kanuni bir sınırlandırmaya tabi tutulmayan yönetim biçimi hangisidir?

a) Despotizm
b) Mutlak monarşi
c) Seçimli monarşi
d) Meşruti monarşi
e) Irsi monarşi

(Cevap B)

21) Aşağıdaki devletlerden hangisi bir federal devlet değildir?

a) ABD
b) İsviçre
c) Almanya
d) Norveç
e) Avusturya

(Cevap D)

22) Devletin dışında başka kamu tüzel kişiliğin olmadığı ve bütün devlet faaliyetlerinin merkezden yürütüldüğü devlet şekli Aşağıdakilerden hangisidir?

a) Konfederasyon
b) Ademi merkezi devlet
c) Federasyon
d) Merkezi devlet
e) Üniter devlet

(Cevap D)

23) Aşağıdaki devlet çeşitlerinden hangisi başka devletlerle ilişkiler kuramaz?

a) Şahsî birlikteki üye devlet
b) Hakikî birlikteki üye devlet
c) Konfederasyondaki üye devlet
d) Federal devlet
e) Üniter devlet

(Cevap B)

24) Birden fazla bağımsız devletin, uluslar arası hukuki kişilikleri muhafaza etmek şartıyla, belli bir amaçla, özellikle ortak savunmalarını sağlamak üzere kurdukları devlet topluluğu şekli Aşağıdakilerden hangisidir?

a) Federasyon
b) Konfederasyon
c) Birleşik devlet
d) Üniter devlet
e) Karma devlet

(Cevap B)

25) Aşağıdakilerden hangisi bir devlet şekli değildir?

a) Monarşik devlet,
b) Cumhuriyet,
c) Üniter,
d) Birleşik devlet,
e) Komplike devlet.

(Cevap E)

26) Avrupa Birliğinin hukukî yapısı Aşağıdakilerden hangisidir?

a) Konfederasyon
b) Federasyon
c) Hukuki birlik
d) Siyasi birlik
e) Hiçbiri

(Cevap E)

27) Yasama, yürütme ve yargı yetkisinin hükümdarda toplandığı sistem Aşağıdakilerden hangisidir?

a) Mutlak monarşi
b) Meşruti monarşi
c) Teokratik monarşi
d) Başkanlık hükümeti sistemi
e) Meşruti Cumhuriyet sistemi

(Cevap A)

28) Aşağıdakilerden hangisi meclis hükümeti sisteminin yasama organına ilişkin gösterdiği özelliklerden değildir?

a) Meclis hükümeti sistemlerinde yasama organı her halükârda tek meclislidir.
b) Meclis hükümeti sistemlerinde, meclis kendi kendini toplantıya çağırır. Oysa parlamenter sitemlerde yürütme organı da meclisi toplantıya çağırma hakkına sahiptir.
c) Meclis hükümeti sistemlerde, meclis ancak kendini feshedilebilir. Oysa parlâmenter sistemlerde devlet başkanları da fesih hakkına sahiptir.
d) Meclis hükümeti sistemlerinde meclis kendi kendini toplantıya çağırır. Oysa parlamenter sistemlerde yürütme organı da meclisi toplantıya çağırma hakkına sahiptir.
e) Meclis hükümeti sisteminde meclisin sürekliliği veya istîmrarı ilkesi geçerlidir.

(Cevap D)

29) Aşağıdakilerden hangisi meclis hükümeti sisteminin yürütmeye ilişkin olarak gösterdiği özelliklerinden değildir?

a) Meclis hükümeti sistemlerinde, hükümetin (icra gücünün) meclise karşı kullanabileceği hiçbir müeyyide yoktur.
b) Meclis hükümeti sistemlerinde, icra vekilleri heyeti arasında kolektif sorumluluk ve bakanlık dayanışması esasları geçerlidir.
c) icra vekilleri heyetinin üyeleri meclis içinden seçilir ve meclis tarafından serbestçe görevden alınırlar.
d) icra vekilleri heyeti üyeleri meclise karşı bireysel olarak sorumludurlar. Bu sorumluluk mutlaktır.
e) Meclis hükümeti sistemlerinde, meclis icra vekillerine yürütme işini nasıl yapacakları konusunda emir ve talimat verebilirler.

(Cevap B)

30) Meclis hükümeti sistemi hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

a) Meclis hükümeti sistemlerinde yasama organı her halükârda tek-meclislidir.
b) Meclis hükümeti sistemlerinde meclisin sürekliliği ilkesi geçerlidir.
c) Meclis hükümeti sisteminde, bir devlet başkanlığı makamı yoktur.
d) Meclis hükümeti sisteminde, meclis icra vekillerine emir ve talimat verebilir.
e) Meclis hükümeti sisteminde, icra vekilleri heyeti, meclisi feshedebilir.

(Cevap E)

31) Aşağıdakilerden hangisi başbakanlık sisteminin ayırıcı özelliklerinden biri değildir?

a) Yürütme organı tek kişiliktir.
b) Başbakan halk tarafından seçilmez.
c) Başbakan yasama organının güvenine dayanmaz.
d) Başbakan yasama organını görevden alabilir.
e) Aynı kişi hem yasama organında hem de yürütme organında görev alamaz.

(Cevap D)

32) Meclis hükümeti sisteminde yargı ile ilgili Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

a) Bağımsızdır, normal mahkemelerce yerine getirilir.
b) Meclisin yetkisindedir.
c) Devlet başkanına aittir.
d) Meclis bakanına aittir.
e) Yürütmenin yetkisindedir.

(Cevap B)

33) Aşağıdakilerden hangisi başkanlık sisteminin güçlü yanlarından biri değildir?

a) Başkanlık sistemi istikrarlı bir yönetime yol açar.
b) Başkanlık sistemi güçlü bir yönetim yaratır.
c) Başkanlık sisteminde başkan direkt halk tarafından seçildiğinden daha demokratik bir yöntem yaratır.
d) Başkanlık sistemi rejim krizlerine yol açmaz.
e) Başkanlık sisteminde hesap sorulabilirlilik oranı yüksektir.

(Cevap D)

34) Aşağıdakilerden hangisi başkanlık sistemin zayıf yanlarından değildir?

a) Başkanlık sisteminde önceden bilinebilirlilik oranı yüksektir.
b) Başkanlık sistemi çift meşruluk sorununun ortaya çıkmasını engeller.
c) Başkanlık sistemi katıdır.
d) Başkanlık sistemi siyasal kutupla_maya yol açabilir.
e) Başkanlık sistemi iktidarın kişiselleşmesine yol açabilir.

(Cevap A)

35) Aşağıdakilerden hangisi demokratik bir devletin özelliklerinden değildir?

a) Etkin siyasal makamlar seçimle işbaşına gelmeli ve seçimler düzenli ve fazla uzun olmayan aralıklarla tekrarlanmalıdır.
b) Seçimler serbest olmalıdır.
c) Çok fazla sayıda siyasal parti olmalıdır.
d) Muhalefetin iktidar olma şansı olmalıdır.
e) Temel kamu hakları tanınmış ve güvence altına alınmış olmalıdır.

(Cevap C)

36) Doğrudan demokrasi için Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

a) Halkın egemenliğini doğrudan doğruya ve bizzat kullandığı demokrasi tipidir.
b) Bu tip demokrasiye, Antik Çağda Yunan sitelerinde rastlanır.
c) Bu tip demokrasi şekli bugün için Dünya üzerinde mevcut değildir.
d) Teorik olarak halk egemenliği sistemine dayanmaktadır.
e) Pratik olarak uygulanması imkansızdır.

(Cevap C)

37) Temsili demokrasi hakkındaki Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

a) Temsili hükümet sistemi de denir.
b) Teorik olarak milli egemenlik teorisine dayanır.
c) Temsili demokrasi halkın egemenliğini kendi seçtiği temsilcileri aracılığıyla kullanıldığı demokrasi tipidir.
d) Bu sistemde millet ile temsilci arasındaki ilişkinin hukuki niteliği, atama-tayin (amir-memur) ilişkisidir.
e) Temsilcilerin işlemlerinin halkın onayına ihtiyacı yoktur ve bu işlemler başka makam tarafından denetlenmez.

(Cevap D)

38) Aşağıdakilerden hangisi yarı doğrudan demokrasi sisteminin araçlarından değildir?

a) Referandum
b) Halk vetosu
c) Devlet başkanı vetosu
d) Halk teşebbüsü
e) Temsilcilerin azli

(Cevap C)

39) Referandum neticesinin, yasama meclisini hukuken bağlamadığı referandum çeşidi Aşağıdakilerden hangisidir?

a) İstişarî referandum
b) İhtiyarî referandum
c) Kurucu referandum
d) Tasdikî referandum
e) Mecburî referandum

(Cevap A)

40) Aşağıdakilerden hangisi günümüzde oy hakkına sahip olmak için gerekli bir şart değildir?

a) Seçmen listesine yazılı olmak
b) Vatandaşlık
c) Belirli suçlardan mahkûm olmamak
d) Okur yazar olmak
e) Fiil ehliyetinden yoksun olmamak.

(Cevap D)

41) Seçmenlerin oy hakkına ilişkin Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

a) Oy verme hakkı bir siyasal hak olduğundan, bu hak kural olarak ülke sınırları içinde yaşayan herkese ait bir haktır.
b) Oy hakkına sahip olmak için belirli bir yaşı doldurmuş olmak gerekir. Yaş koşuluna seçim rüştü veya siyasî rüşt de denmektedir.
c) Günümüzdeki genel e_ilim, siyasî rüşt yaşının, medenî rüşt gibi 18 yaş olması yolundadır.
d) Oy hakkının diğer şartlarını taşımakla birlikte, listede kayıtlı olmayan kişiler seçimlerde veya halkoylamalarında oy kullanamazlar.
e) Akıl hastalığı veya yaşlılığı sebebiyle hacir altına alınmış bir reşit kişinin medenî hakları kullanma ehliyeti olmadığı gibi oy kullanma ehliyeti de yoktur.

(Cevap A)

42) Aşağıdakilerden hangisi oy hakkına hakim olan ilkelerden değildir?

a) Genel oy veya oy hakkının genelliği ilkesi
b) Eşit oy ilkesi
c) Bireysel oy ilkesi
d) Doğrudan oy ilkesi
e) Vekalet ilkesi

(Cevap E)

43) Aşağıdakilerden hangisi oy hakkına seçeneksiz olarak hâkim olan bir ilke değildir?

a) Mecburi oy ilkesi
b) Gizli oy ilkesi
c) Serbest oy ilkesi
d) Açık sayım ve döküm ilkesi
e) Kişisel oy ilkesi

(Cevap A)

44) Her seçmenin sadece ve sadece bir oy hakkına sahip olması ilkesini ifade eden kavram Aşağıdakilerden hangisidir?

a) Bireysel oy ilkesi
b) Eşit oy ilkesi
c) Genel oy ilkesi
d) Kişisel oy ilkesi
e) Serbest oy ilkesi

(Cevap B)

45) Seçmenlerin bizzat ve doğrudan doğruya temsilcilerini seçmesi ilkesine ne denir?

a) Bireysel oy ilkesi
b) Kişisel oy ilkesi
c) Tek dereceli seçim/doğrudan oy ilkesi
d) Eşit oy ilkesi
e) Serbest oy ilkesi

(Cevap C)

46) Oy verme hakkına sahip olan kişinin bizzat sandık başına giderek oy pusulasını kendi eliyle sandığa atması anlamına gelen ilkeyi ifade eden kavram Aşağıdakilerden hangisidir?

a) Bireysel oy ilkesi
b) Serbest oy ilkesi
c) Kişisel oy ilkesi
d) Genel oy ilkesi
e) Eşit oy ilkesi

(Cevap C)

47) Oyların sayımının ve dökümünün aleni olarak herkesin gözü önünde yapılmasını ifade eden ilkeyi karşılayan kavram Aşağıdakilerden hangisidir?

a) Açık sayım ve döküm ilkesi
b) Serbest oy ilkesi
c) Eşit oy ilkesi
d) Genel oy ilkesi
e) Kişisel oy ilkesi

(Cevap A)
48) Aşağıdakilerden hangisi en geniş kapsamlı olandır?

a) Kamu hürriyetleri
b) Vatandaş hakları
c) insan hakları
d) Temel hak ve hürriyetleri
e) Kişi hak ve hürriyetleri

(Cevap C)

49) Avrupa insan Hakları Mahkemesine ilişkin Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

a) Bireylerin Mahkemeye başvurabilmeleri için iç hukuk yollarını tüketmiş olmaları gerekir.
b) Mahkemenin ön koşullardan verdiği ret kararı kesindir.
c) Mahkeme taraflara dostane çözüm önerebilir.
d) Mahkeme devleti tazminat ödemeye mahkûm edebilir.
e) Mahkeme devletin sözle_meye aykırı işlemler yaptığını tespit ederse bu işlemleri iptal eder.

(Cevap E) Mahkemenin uygulayabileceği müeyyide iptal vs. değil, davalı devleti tazminat ödemeye mahkûm etmekten ibarettir.

50) Aşağıdakilerden hangisi AİHM’ye başvurabilme koşulları açısından yanlıştır?

a) Bir kişinin mahkemeye başvurabilmesi için öncelikle kendi ülkesinde hakkını araması, yani iç hukuk yollarını tüketmesi gerekmektedir.
b) İç hukuk yolları tükendikten sonra 6 ay içinde AİHM başvurulmalıdır.
c) Mahkemenin dili İngilizce ve Fransızca olduğundan başvuru bu dillerden biriyle yapılmalıdır.
d) Mahkeme, yapılan başvuruları önce ön koşullar açısından inceler ve bir eksiklik görmez ise başvurunun esastan incelenmesine karar verir.
e) Ön koşulları taşımayan başvurunun reddine karar verir. Bu karar kesindir.

(Cevap E) Avrupa insan Hakları Mahkemesi kararları bağlayıcıdır; ancak bu kararların cebrî icrası mümkün değildir. Mahkemenin kararlarının uygulanıp uygulanmadığı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından denetlenir Mahkemenin, devletin sözleşmeye aykırı işlemini iptal etme gibi bir yetkisi yoktur. Devlet de Mahkeme tarafından Avrupa insan Hakları Sözleşmesine aykırı bulunan eylem ve işlemini geri almak zorunda değildir.

51) Aşağıdakilerden hangisi Avrupa insan Hakları Sözleşmesi açısından doğru değildir?

a) Avrupa insan Hakları sözleşmesi insan haklarını uluslararası düzeyde koruma altına almak ve güvencelere başlamak için imzalanmıştır.
b) Avrupa insan Hakları Sözleşmesi, Avrupa Konseyine üye devletler arasında Roma’da 3 Kasım 1950 tarihinde imzalanmış ve yürürlüğe konmuştur.
c) Türkiye Sözleşmeyi 3 Kasım 1953’te onaylamış ve taraf olmuştur.
d) AİHS, Avrupa Konseyi’nin insan Hakları ve özgürlüklerine ilişkin Anayasası niteliğinde temel bir belge olduğu söylenebilir.
e) Avrupa insan Hakları Sözleşmesi’ni insan haklarına ilişkin diğer belgelerden farklı kılan temel öğe, sadece temel hak ve özgürlükleri sıralamakla yetinmeyip, uluslararası ölçekte bir koruma ve güvence sistemi getirmiş olmasıdır.

(Cevap C) 3 Kasım 1953’te yürürlüğe konan sözleşmeyi Türkiye 10 Mart 1954 tarihi itibariyle onaylamıştır.

52) Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı imparatorluğunda anayasal gelişmenin ilk adımı olarak kabul edilir?

a) Tazminat Fermanı
b) Islahat Fermanı
c) Sened-i İttifak
d) 1876 tarihli Kanun-n Esası
e) Hz. Muhammet’in 622’de hazırlattı_ı Medine Site Devleti Anayasası

(Cevap C) Osmanlı imparatorluğu’ndan anayasal gelişmenin ilk adımı olarak, 1808 yılında merkezi hükümetin temsilcileri ile, ayan temsilcileri arasında kabul edilip, imzalanan Sened-i İttifak gösterilir. Bu senetle, devlet işlerine resmi sıfatlı memurlar dışında kimsenin karışamayacağı, iktidarın kullanılmasına sadrazamın katılacağı ve bundan dolayı kendisinin sorumlu olacağı kararlaştırılmış, buna karşılık ayan temsilcileri de içlerinden birinin devlete karşı ayaklanması durumunda bunun bastırılmasına yardımcı olmayı taahhüt etmişlerdir. Ayrıca ayanlar ile fukara ve reayaya devlet iktidarının dokunamayacağı bir takım sahalar belirlenmiştir. Gerçek amacı merkezi otoriteyi güçlendirmek olan bu anayasal belge, uygulanmasını sağlayacak mekanizmayı kurmamıştır. Bu özelliğine rağmen bu belge Türk hukuk tarihi içinde ilk anayasal belge olarak kabul edilir.

53) Sened-i İttifak, döneminin hukuku açısından değerlendirildiğinde hukuki biçimi itibariyle hangi tür bir olarak nitelendirilebilir?

a) Kanunname
b) Ferman
c) Kanun
d) Hüccet
e) Misak

(Cevap E) Sened-i İttifak dönemin hukukunun kanun, kanunname, ferman, hüccet, senet gibi şekli kaynaklardan hiçbirine uymamaktadır. Çoğunluğun görüşü sened-i ittifakın iki taraflı bir belge, bir misak, bir sözleşme olduğu yönündedir.

54) Türkiye’deki anayasacılık hareketleri içinde hangi belgede ilk olarak temel haklara yer verilmiş ve kabul edilmiştir?

a) 1876 tarihli Kanun-u Esası
b) 1856 tarihli Islahat Fermanı
c) 1921 Anayasası
d) 1839 tarihli Tanzimat Fermanı
e) 1961 Anayasası

(Cevap D) Osmanlı anayasal gelişmesinin ikinci aşamasını, 1839 tarihli Tazminat Fermanı’dır. Bu fermanla, devletin bütün uyrukları için mal, can, ırz, namus güvenliği vaat edilmiş, askerlik, vergi ve ceza yargılamasında adalet ve düzen vaat edilmiştir. Bu niteliği itibari hükümlerin açıkça yer aldığı ilk anayasal belge Tazminat Fermanıdır.

55) Islahat fermanının hukuki biçimi Aşağıdakilerden hangisidir?

a) Kanun
b) Misak
c) Ferman
d) Hüccet
e) Kanunu-u Esasi

(Cevap C) 1856 tarihli Islahat Fermanı ile 1839 tarihli Tazminat Fermanındaki kabul edilen hak ve özgürlükler daha kapsamlı olarak benimsenmiş, bunun yanında devlet içindeki tüm uyruklar açısından vergi, askerlik, din, yargılama, eşitim ve devlet memurluğu gibi alanlarda eşitlik öngörülmüştür. Islahat Fermanı da Tanzimat
Fermanı gibi Padişah Abdülmecid tarafından ısdar edilmiş olup niteliği ve hukuki biçimi bakımından Tazminat Fermanı gibidir

56) Türkiye’de Anayasacılık hareketleri Aşağıdakilerden hangisiyle başlamaktadır?

a) 1921 Anayasası
b) Tanzimat Fermanı
c) Sened-i İttifak
d) Islahat Fermanı
e) Kanun-u Esasî

(Cevap C) Sened-i İttifak 1808 tarihinde merkezi idareyle ayanlar arasında imzalanmıştır.

57) Türk tarihindeki ilk Anayasa Aşağıdakilerden hangisidir?

a) Sened-i İttifak
b) Tazminat Fermanı
c) Islahat Fermanı
d) Teşkilât-ı Esasiye Kanunu
e) Kanun-u Esasî

(Cevap E) Bu Anayasa 1871 tarihlidir.

58) Aşağıdaki sıralamalardan hangisi tarihsel olarak doğrudur?

a) Sened-i ittifak, Tazminat Fermanı, Islahat Fermanı, Kanun-u Esasi
b) Islahat Fermanı, Sened-i ittifak, Tanzimat Fermanı, Kanun-u Esasi
c) Sened-i ittifak, Islahat Fermanı, Tanzimat Fermanı, Kanun-u Esasi
d) Islahat Fermanı, Tazminat Fermanı, Sened-i ittifak, Kanun-u Esasi
e) Sened-i ittifak, Islahat Fermanı, Tanzimat Fermanı, Kanun-u Esasi

(Cevap A)

59) Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı-Türk Anayasal gelişmeleri içinde hem maddi hem de şekli anayasa anlamında ilk belgedir?

a) 1876 tarihli Kanun-u Esasi
b) Tanzimat Fermanı
c) Islahat Fermanı
d) Sened-i ittifak
e) 1921 Tarihli Teşkilatı Esasiye Kanunu

(Cevap A) Anayasalar Maddi ve şekli anlamda olmak üzere iki değişik anlamda tanımlanmaktadır. Maddi anlamda anayasa devlet organlarının kuruluğunu, işleyişini, bireylerin devlet organları karşısında sahip oldukları temel hak ve özgürlükleri belirleyen yazılı veya teamülî kurallar bütünüdür. şekli anlamda anayasa ise, normlar hiyerarşisinde en üst sırayı işgal eden ve kanunlardan farklı daha üstün bir esasla konulabilen ve değiştirilebilen hukuk kurallarının bütünü olarak tanımlanmaktadır. Bu tanımlar çerçevesinde Kanun-u Esasi maddi ve şekli anlamda ilk Türk Anayasasıdır. Çünkü batılı bir anayasada olduğu gibi maddeler halinde devletin organları arasındaki ilişkiyi ve vatandaşın temel hak ve özgürlüklerini düzenlemiş ayrıca 115’inci maddede herkes açısından başlayıcı olduğu, 116. maddede ise değiştirilme usulünü öngörmüştür. Sened-i ittifak ilk anayasal hareket olmakla birlikte gerek maddi, gerekse şekli anlamda anayasa kavramına girmemektedir. Tanzimat ve ıslahat fermanları ise maddi anlamda anayasa tanımı içine girerlerse de şekli anlamda anayasa tanımı içinde düşünülemez. Dolayısıyla kronolojik olarak gerek şekli, gerekse maddi anlamda ilk anayasamız 1876 tarihli Kanun-u Esasi’dir.

60) Gayrimüslim tebaanın da askerlik hizmeti yapmaları prensibi ilk defa Aşağıdakilerden hangisiyle kabul edilmiştir?

a) Islahat Fermanı
b) Kanun-u Esasî
c) İkinci Meşrutiyet
d) Sened-i ittifak
e) Tanzimat Fermanı
(Cevap A)

2 yorum:

Adsız dedi ki...

Arkadaşlar bu sorularda Tazminat Fermanı diye ifade edilen şey aslında TANZİMAT FERMANIDIR.. Tanzimat Osmanlıca bir sözlük olup düzenlemeler, reformlar anlamında kullanılmaktadır. Bizim hukukta kullanmış olduğumuz zarar karşılığı ödenen parayı ifade eden tazminatla uzaktan yakından bir ilgisi yoktur..

Mustafa Bayram dedi ki...

Evet tanzimat ile tazminat kelimeleri birbirlerine çok benzerler ve sık sık karıştırılır. Zarara uğrayan kişi zararının karşılanması için karşı taraftan tazminat talebinde bulunur. Zarar veren taraf zararı yani tazminat ödemeyi kabul etmezse tazminat davası avukatı tutar ve tazminat davası açarak tazminat almaya çalışır. Bu durumun tanzimat ile bir alakası yoktur.